فرافیلم و نسبت «خود» و «دیگری» در سینمای عبّاس کیارستمی

Authors

  • جلال نصیری هانیس دانشجوی دکترای پژوهش هنر، دانشکده کارآفرینی و پژوهش‌های عالی هنر، دانشگاه هنر اصفهان
  • نادر شایگان فر دانشیار دانشکده کارآفرینی و پژوهش‌های عالی هنر، دانشگاه هنر اصفهان (نویسنده مسئول)
Abstract:

فرافیلم آن دسته از فیلم‌هایی است که موضوع آن ماهیت سینما و امر فیلم‌سازی است، فیلم‌سازان این آثار با نگاه انتقادی به شیوة تولید معنا، تخیلی یا تصنعی بودن فیلم را برجسته کرده و به رویارویی با توهم موجود در فیلم‌های متعارف و واقع‌گرا می‌پردازند. تقابل و کشمکش شخصیت‌ها در آثار سینمایی به‌عنوان یک اصل، اهمیت مطالعة نسبت «خود» و «دیگری» را در آن‌ها به‌خوبی نمایان می‌کند. نسبت خود و دیگری در بخش زیادی از تاریخ فلسفه طبق رابطه سوژه ـ‌ ابژه صورت‌بندی شده است. از نظر سارتر انسان تحت «نگاه» دیگری تبدیل به شی‌ء شده و آزادی خود را از دست می‌دهد. در مقابل، لویناس فرض کردن دیگری را به‌عنوان یک ابژة شناخت، خشونت علیه دیگری می‌داند. براساس تحلیل روابط شخصیت‌های آثار کیارستمی می‌توان به این سؤال پاسخ داد که نسبت خود و دیگری در فیلم‌ها و فرافیلم‌های او چگونه است. در بررسی فیلم‌های «خانة دوست کجاست» و «طعم گیلاس» و فرافیلم‌های «کلوزآپ»، «زیر درختان زیتون» و «باد ما را خواهد برد»، از روش توصیفی ـ تحلیلی با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف استفاده ‌شده است تا بتوان تأثیر تفاوت ساختاری فرافیلم‌ها در نوع بازنمایی دیگری را در آثار این کارگردان نشان داد. نتیجة تحقیق حاکی از آن است که به‌رغم اشتراک خالق و پس‌زمینة اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خلق این آثار، برخلاف فیلم‌ها، در فرافیلم‌های کیارستمی به سبب ویژگی‌های خود بازتابی و خود انتقادی، نسبت خود و دیگری، لویناسی و دیگر آئین است که این امر حاکی از ساختاربندی مجدد نظم گفتمانی مستقر جامعه در نسبت با «دیگری» است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی نسبت میان «گفتن» و «دیگری» در سینمای کیارستمی از منظر آرای امانوئل لویناس

این پژوهش از خلال رویارویی میان دو سنت پدیدارشناسی و ساخت‌گرایی در نقد سینمایی و به کمک آرای امانوئل لویناس می‌کوشد تا چگونگی تحقق «گفتن» را در سینمای عباس کیارستمی بررسی کند. این پژوهش پس از بررسی رویکرد لویناس به مفهوم دیگری و زبان، می‌کوشد تا نشان دهد که چگونه پدیدارشناسی سینمایی از خلال رویکرد به فرم سینمایی و پایبندی به واقع‌گرایی در پی تقلیل‌ناپذیری فردیت به کلیت بوده ‌است که در واقع هسته...

full text

تحلیل تقابل سکون / حرکت در سینمای عباس کیارستمی بر مبنای نظریۀ زیبایی‌شناسی سکون لورا مالوی

لورا مالوی به عنوان منتقد روش سینمای کلاسیک هالیوود در بازنمایی تصویر زن، لحظۀ توقف زمان در فیلم و ثابت شدن تصویر سینمایی را بسیار مهم می‌داند. او در کتاب مرگ ۲۴ بار در ثانیه: سکون و تصویر متحرک به تحلیل حضور همزمان و متناقض سکون و حرکت در سینما می‌پردازد. سینمای عباس‌کیارستمی مطالعۀ موردی مالوی در این زمینه است و از آن به عنوان سینمای عدم قطعیت یاد می‌کند. در این پژوهش به این مسأله پرداخته شده...

full text

بررسی امکان‌های بازتابندگی هنری به منظوربازنمایی اخلاقی دیگری فرودست مطالعة موردی«کلوزآپ- نمای نزدیک»(عباس کیارستمی)

بازتابندگی در معنای عام آن، واجد سبقه و مقبولیت‌ تردیدناپذیری در فلسفه، علم و هنر است. این ترماز یکسو به عنوان مفهومی روش شناختی در این حوزه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و از سوی دیگر مفهومی ست که امکان‌های تحلیلی مهمی را در سنجش امور ملازم با این حوزه‌ها فراهم می‌آورد. علاوه بر این، بازتابندگی بنا بر چارچوب‌های تفسیری مختلف، دلالت‌های متفاوتی به خود می‌گیرد؛ دلالت‌هایی که می‌توانند معرفت شناخت...

full text

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

غربی‌زدایی سینما؛ لزوم بازاندیشی در شیوه‌های اندیشیدن، نظریه‌پردازی و فیلم‌سازی غیرغربی (با تأکید بر سینمای عباس کیارستمی)*

در دهۀ پنجاه میلادی، فیلم‌های متمایز غیرغربی، توجه بسیاری از مردم جهان را به خود جلب کرد. ازآن‌پس، رویکردهای مطالعاتی متفاوتی برای شناخت و تحلیل این فیلم‌ها و نیز مقاومت در برابر سینمای غرب به وجود آمد، ازجمله می‌توان به «سینمای سوم»[1]، «سینمای دیاسپوریک»[2]، «سینمای پسااستعماری»[3]، «نظریۀ امپریالیسم رسانه‌ای»[4] و... اشاره کرد. نگارندگان معتقدند این رهیافت‌ها در طی زمان، با توجه به تغییرات س...

full text

طبیعت و تخیل خلاق در شعر سپهری و سینمای کیارستمی

بازتاب طبیعت در آثار شاعران و هنرمندان که غالباً از ناخودآگاه ذهن آنان برخاسته، از وجوه مشترک آثار ادبی و هنری، به ویژه شعر و سینما است که خود بر پیوند بینامتنی آن­ها دلالت می­کند. در اشعار سهراب سپهری و آثار سینمایی عباس کیارستمی، عناصر طبیعت به صورت نمادهای اسطوره­ای جلوه یافته و حتی نام آثارشان با عناصر طبیعی گره خورده است. نگارندگان در این پژوهش تطبیقی کوشیده­اند تا با استفاده از نظریة نقد ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 49

pages  -

publication date 2020-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023